Demanslar içinde en büyük yeri tutan hastalık Alzheimer hastalığıdır. Çağımızın hastalığı olarak adlandırdığımız Alzheimer, tabi ki yeni bulunan bir hastalık değildir. Sosyoekonomik değişiklikler ve yaşam şartlarındaki ilerlemelere bağlı olarak; yaşlı nüfusun artması sonucunda, Alzheimer hastalığı sık görülmeye başlanmıştır.
Hastalık erken, orta ve ileri derece olmak üzere 3 evreden oluşur. İlerleyişi ve eşlik eden belirtiler kişiden kişiye değişmektedir. Alzheimer hastalığında birçok belirti ve bulgu olmakla birlikte bunlardan en önemlisi giderek artan bir unutkanlıktır.
Unutkanlığın şekli yakın dönem hafızaya yöneliktir. Yani; en son öğrenilen bilgiler ve yaşanılan olaylar unutulmaktadır. Örneklerle anlatırsak hasta sabah kahvaltıda yediğini hatırlayamayabilir. Markete ekmek almaya gidip, almadan dönebilir. Ocağı veya kapıyı kapatmayı unutabilir. İlerleyen dönemlerde yakın dönem unutkanlık daha da artar. Mesela hasta 5 dakika önce konuştuklarını hatırlayamayıp tekrar anlatır. Yakınlarının isimlerini karıştırmaya başlar. Eşyalarını koyduğu yeri unutur. Erken ve orta dönemde hasta yakınlarının kafasını karıştıran en önemli etmen geçmiş hafızanın korunmasıdır. Hasta 30-40 yıl önceki olayları sanki dün yaşanmış gibi ayrıntısıyla hatırlar ve anlatır. Bu da hasta yakınlarının hastalığı kabullenmemesi olarak karşımıza çıkar. Unutkanlık dışında eşlik eden belirtiler arasında içe kapanma, isteksizlik, hesap yapmada güçlük, karar vermede zorlanma görülebilir. Bunların yanı sıra işitsel ve görsel halüsinasyon, şüphecilik, zarar görme korkusu gibi psikiyatrik bulgular da olabilir. İlerleyen evrelerde ise iştahsızlık ya da aşırı yemek yeme, konuşma bozukluğu, yutma güçlüğü, idrar kaçırma ve yürüme güçlüğü görülebilir.
Günümüzde Alzheimer’ın kesin bir tedavisi yoktur. Erken teşhis ve uygun ilaç tedavileri; hastalığın belirtilerini azaltmakta, ilerleyişini yavaşlatmaktadır. Besleyici dengeli bir diyet, yürüyüş gibi fiziksel aktivite, müzik dinleme, kitap okuma ve sosyal hayata katılım hastalığının ilerlemesini yavaşlatır.